Broederbond

De Afrikaner Broederbond of Broederbond was tussen 1918 en 1994 een geheim genootschap ter bevordering van de belangen van de Afrikaners, de blanke Zuid-Afrikaanse bevolking van niet-Engelse afkomst. De Broederbond was een genootschap van blanke Afrikaanstalige mannen met een calvinistische achtergrond.

De Broederbond werd in juni 1918 opgericht door Henning Klopper, Hendrik van der Merwe, Danie du Plessis en ds. Jozua Naudé (vader van Beyers Naudé) als Jong Zuid Afrika. In 1920 kreeg het de naam Afrikaner Broederbond.

In 1948 kwam in Zuid-Afrika de Nasionale Party aan het bewind. Onder de Nationale Party werd de apartheid officieel overheidsbeleid. Zij bleven tot 1994 aan de macht, toen de zwarte meerderheid van de bevolking voor het eerst mocht deelnemen aan de verkiezingen. Alle presidenten en ministers-presidenten, de meeste ministers en hoge officieren van leger en politie waren in die tijd lid van de Broederbond.

In 1983 ontstond er een richtingenstrijd in de Broederbond, naar aanleiding van hervormingsplannen van premier Pieter Willem Botha. Volgens deze plannen zou er een machtsdeling komen tussen blanken, Indiërs en kleurlingen. De Broederbond had deze plannen in 1982 al goedgekeurd. Het bureau voor rassen-aangelegenheden "Sabra", een door de regering gesubsidieerd wetenschappelijk instituut en denktank van de Nasionale Partij, was echter een fel tegenstander. Sabra wilde een strikte rassenscheiding en een apart thuisland voor kleurlingen.^[1]

1. ↑ Afrikaner Broederbond dreigt uiteen te vallen. Reformatorisch Dagblad, 4 juli 1983. Gearchiveerd op 9 juli 2020.